Tom kao primjer može poslužiti Crna Gora, takođe država socijalne pravde, u kojoj socijalna davanja veliki broj njenih građana održavaju u ”životu”. A socijalna davanja nemaju puno veze sa socijalnom pravdom.

Sa druge strane, danas je objavljen izvještaj Evropskog Socijanog Fonda, glavnog instrumenta socijalne politike Evropske Unije. U tom izvještaju stoji da je ESF pomogao pri zapošljavanju skoro 10 miliona ljudi, u period između 2007. i 2014. godine. Pored toga sredstvima ESFa finansirano je stvaranje kvalifikacija i dobijanje sertifikata za skoro 8 miliona evropljana. Broj onih koji su unaprijedili svoja znanja zahvaljujući ESFu  takođe se mjeri milionima.

“Bijeli hljeb” nije socijalna pravda. To je izdatak za one koji ne mogu da se ostvare u društvu rada. Svjedoci smo da je u Crnoj Gori veliki broj onih koji primaju socijalu i ne rade, a mogli bi. Neki jer nemaju znanja potrebna da bi se uključili u društvo rada, a drugi jer im je tako lakše, rade u sivoj zoni i primaju socijalu. A država po navici socijalnim davanjima brani “socijalnu pravdu”. U realnosti su stvari drugačije. Zbog navike da finansira mnoge koji su navikli na socijalu često nema za one kojima je socijalna pomoć potrebna.

Sa druge strane, Evropski Socijalni Fond je prva zajednička tvorevina zemalja Evropske Unije, stvoren odedbama Rimskog ugovora iz 1957. To je glavni instrument Evropske Unije kojim ona investira u ljudski kapital. Evropska Unija se ne bavi socijalnim davanjima, o onima koji ne mogu da rade brinu zemlje članice. Prioritet Evropskog Socijalnog Fonda je pomaganje ljudima da dođu do posla i kad ga nađu da ga zadrže. Fond pomaže integraciju u društvo rada onima koji su, iz nekog razloga, onemogućeni da do posla dođu. Time se pokušava osigurati da svako pošteno dođe do svoje životne šanse. A na kraju krajeva, od nas zavisi kako ćemo da živimo.

Nema zemlje na planeti koja nema “socijale”. Tako je i sa najbogatijim. Uvijek će imati nekog kom će trebati državna pomoć. Razlika je samo u tome što se “socijalna pravda” ne izgrađuje socijalnim davanjima već ulaganjem u građane. I stvaranjem šansi da rade i napreduju. Jer je rad svuda osnov napretka osim u Crnoj Gori. U njoj je prihvatljivije primati “socijalu” nego je zaraditi.

U periodu od 2007. do 2014. godine kroz Evropski Socijalni Fond investirano je 115 milijardi eura od čega je skoro 77 milijardi došlo iz evropskih fondova, 35 milijardi kroz uplate država članica, a skoro četiri milijarde iz privatnih fondova. Danas objavljeni izvještaj pokazuje da je, na ovaj ili onaj način, Evropski Socijalni Fond direktno uticao na živote 40 miliona evropljana.

A dovoljno je reći da samo Njemačka, Italija, Španija i Velika Britanija imaju više od 40 miliona stanovnika.

A koliko su socijalna davanja u Crnoj Gori unaprijedila život onima koji ih primaju?