Trgovina ljudskim organima na Kosovu i Metohiji (ili slučaj Žuta kuća) je naziv koji se u javnosti koristi za istragu o trgovini ljudskim organima u Albaniji i na Kosovu tokom 1999. godine. Prva je tvrdnje o trgovini ljudskim organima iznijela u javnost bivša tužiteljka Haškog tribunala Karla del Ponte, u svojoj knjizi „Lov: Ja i ratni zločinci”, koju je objavila po odlasku sa dužnosti. U svojoj knjizi, Karla del Ponte je iznijela podatke da je 1999. godine saznala od novinara da je oko 300 Srba i drugih nealbanaca bilo oteto i transportovano u Albaniju, gdje su im vađeni organi, koji su zatim slani u Italiju, odakle su distribuisani u klinike širom Evrope. U knjizi ona spominje nasenje Burel u Albaniji, gde su žrtvama vađeni organi u kući koju ona u knjizi naziva žuta kuća. Srbijansko Tužilaštvo, ali i međunarodna organizacija za zaštitu ljudskih prava "Human Rights Watch" tražili su od Albanije da pokrene istragu o navodima o trgovini organima otetih Srba.

Kakva je situacija u svijetu?

Trgovina organima na crnom tržištu se veoma brzo širi. Savjet Evrope je donio konvenciju protiv ove vrste organizovanog kriminala. Ipak, borba će biti teška, jer je potražnja za organima daleko veća od ponude.

Siromašni seljaci iz Bangladeša prodaju bubrege za 1400 do 1900 evra po komadu. Mediji prenose da se u pojedinim dijelovima Egipta izbjeglicama iz crne Afrike organi vade bez anestezije. U Kini, organi osuđenika na smrt dospijevaju u operacione sale, a trgovine ljudskim organima ima i na Balkanu.

Postoje samo procjene oko toga koliko se tih organa oduzme protiv volje donatora, ali jasno je da je ilegalna trgovina tim organima osjetno porasla posljednjih godina.

Konvencija bi mogla da stupi na snagu već tokom sledeće godine. U Savjetu Evrope je 47 zemalja, uključujući tu svih 28 država Evropske unije, a njegovo sjedište je u Strazburu.

Nacrt konvencije predviđa kazne za sve koji oduzimaju ljudske organe pod prisiliom, lli te organe otkupljuju. Pored toga, ovaj dokument bi trebalo i da suzbije takozvani „transplantacioni turizam“ – na primer, mnogi imućniji pacijenti kojima su potrebni organi, odlaze u kineske, pakistanske ili indijske klinike i tamo se podvrgavaju transplantaciji. Porijeklo tih organa često ostaje nerazjašnjeno.

Na udaru bi trebalo da se nađu prije svega trgovci i hirurzi. Što se tiče ljudi koji prodaju svoje organe zbog siromaštva i nemaštine, o njihovoj sudbini odlučivaće vlade zemalja u kojima žive.

Postoje i države koje tolerišu prodaju. Na primjer, u Iranu, trgovina organima je legalna, kako se navodi. U Kini, se za transplantacije koriste organi pogubljenih zatvorenika, međutim, stalno se pojavljuju naznake da donatori nisu samo osuđenici na smrt. Kruže glasine da pojedini organi potiču od ubijenih članova zabranjene sekte Falun-gong.

Jedan kineski zvaničnik najavio je početkom novembra da će se tokom 2014. okončati transplantacija organa osuđenika. Stručnjak za ljudska prava, Vencel Mihalski, ostaje sumnjičav i podseća da je to u Kini veoma unosan posao: „Trgovina organima postala je prava industrija“, tvrdi Mihalski. Preprodavci organa deluju u sivoj zoni, a od toga zarađuju i pojedini stražari i policajci, prevoznici organa, pa čak i bolnice. Mihalski to naziva „mafijaškim strukturama.“